Opublikowano świeży raport oceniający odporność polskich samorządów na różnorodne kryzysy. Dokument ten analizuje zagrożenia, takie jak klęski żywiołowe, konflikty zbrojne, epidemie oraz sytuacje humanitarne, oceniając poziom ryzyka w różnych częściach Polski. Choć wiele regionów uznaje się za bezpieczne, pewne obszary wykazują wyraźnie podwyższone ryzyko.
Bezpieczeństwo samorządów – jak mierzyć odporność?
Raport bada, w jaki sposób polskie samorządy przygotowują się na kryzysy, jak skutecznie reagują oraz jak szybko mogą wrócić do normalnego funkcjonowania. Zawiera ocenę czterech kluczowych obszarów: zagrożeń naturalnych, zdrowotnych, humanitarnych i militarnych. Na tej podstawie oceniono ich zdolność do radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych.
Miejsca odporne na kryzysy
Blisko 15,7 miliona mieszkańców Polski żyje w regionach ocenianych jako bardzo odporne. Przeważają tu mieszkańcy 23 miast na prawach powiatu, które zamieszkuje 6,7 miliona osób. Dodatkowo, 3,7 miliona ludzi mieszka w mniejszych gminach wiejskich, które również wyróżniają się wysokim poziomem bezpieczeństwa.
Liderzy i regiony wymagające poprawy
Mazowsze wysunęło się na czoło w kategorii odporności, gdzie 66,6% samorządów osiąga wyniki powyżej średniej krajowej. Niestety, Warmia i Mazury zakończyły raport na niechlubnym końcu z 77,6% samorządów poniżej oczekiwanego poziomu bezpieczeństwa.
Duże miasta na celowniku zagrożeń
Duże miasta, takie jak Warszawa i Gdańsk, są szczególnie narażone na zagrożenia militarne z uwagi na swoje strategiczne znaczenie. Obecność kluczowych instytucji państwowych oraz infrastruktury, jak rafineria i port morski w Gdańsku, czyni te miasta zarówno dobrze przygotowanymi, jak i bardziej wystawionymi na niebezpieczeństwo.
Odporność na klęski żywiołowe
Warszawa, Katowice i Poznań to przykłady miast, które mimo wyższych średnich zagrożeń cechują się wysoką odpornością na klęski żywiołowe. To samo dotyczy Opola i Wrocławia, gdzie umiejętność radzenia sobie z kryzysami jest na wysokim poziomie.
Kryzysy humanitarne w dużych aglomeracjach
Największe miasta, takie jak Warszawa, Kraków i Gdańsk, ze względu na swoją atrakcyjność kapitałową oraz demograficzną dynamikę, są bardziej podatne na kryzysy humanitarne. Jednakże na Śląsku, w miastach takich jak Jaworzno i Sosnowiec, obserwuje się jednocześnie wysokie ryzyko i niską odporność.
Specyfika geograficzna a zagrożenia
Pewne regiony ze względu na swoje położenie są bardziej narażone na konflikty zbrojne i klęski żywiołowe. Obszary wokół przesmyku suwalskiego są uważane za podatne na konflikty, natomiast tereny nadrzeczne, jak Kłodzko, są szczególnie zagrożone powodziami, co potwierdziły wydarzenia z lat 2024 i 1997.