Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w pierwszym półroczu 2025 roku zdołał odzyskać imponującą sumę ponad 150 milionów złotych dzięki kontrolom zwolnień lekarskich oraz obniżeniu niektórych świadczeń po zakończeniu zatrudnienia. To efekt intensywnej pracy nad weryfikacją zasadności wypłacanych zasiłków i świadczeń.
Intensywne kontrole ZUS przynoszą rezultaty
W analizowanym okresie ZUS przeprowadził 227 tysięcy kontroli zwolnień lekarskich, co zaowocowało wstrzymaniem wypłat aż 14,8 tysiąca zasiłków, co przyniosło oszczędność 22,2 miliona złotych. Dodatkowo, dzięki obniżeniu świadczeń po zakończeniu zatrudnienia, udało się zaoszczędzić 128,3 miliona złotych. Łącznie do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wróciło 150,5 miliona złotych. Dla porównania, rok wcześniej, mimo większej liczby kontroli, udało się odzyskać nieco mniej środków – 117,5 miliona złotych.
Właściwe wykorzystanie zwolnień lekarskich
ZUS przypomina, że zwolnienia lekarskie nie są czasem na urlop ani okazją do dorabiania. Czas ten powinien być przeznaczony na regenerację organizmu i powrót do pełnej zdolności do pracy. Każda próba nadużycia tego okresu może skutkować poważnymi konsekwencjami. Ubezpieczony powinien pamiętać, że zwolnienie lekarskie to nie przywilej, lecz czas na powrót do zdrowia.
Kontrola prawidłowości zwolnień lekarskich
Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi szczegółowe kontrole w dwóch obszarach: prawidłowości wydawania zwolnień lekarskich i ich wykorzystywania. Lekarze orzecznicy ZUS sprawdzają, czy stan zdrowia pacjenta uzasadniał wystawienie zwolnienia. Mogą oni przeprowadzać badania, żądać dokumentacji medycznej oraz zlecać dodatkowe badania specjalistyczne.
Jeśli lekarz orzecznik stwierdzi, że pacjent może wrócić do pracy wcześniej niż planowano, wystawia stosowne zaświadczenie korygujące. Podczas pierwszych sześciu miesięcy 2025 roku, takich przypadków było ponad 6,7 tysiąca, co pozwoliło zaoszczędzić 5,6 miliona złotych.
Niewłaściwe korzystanie ze zwolnień
Drugi rodzaj kontroli dotyczy sprawdzenia, czy ubezpieczeni wykorzystują zwolnienia zgodnie z ich celem. ZUS przeprowadził 69,1 tysiąca takich kontroli, które ujawniły nieprawidłowości u 8,1 tysiąca osób. W efekcie wstrzymano wypłatę zasiłków na kwotę 16,6 miliona złotych. Kontrole te wykonują zarówno pracownicy ZUS, jak i płatnicy składek.
Przykłady nadużyć
Nieprawidłowe wykorzystanie zwolnień lekarskich przybiera różne formy. Niektórzy zamiast odpoczywać, wykonują dodatkową pracę lub podróżują. Przykłady takich działań to wyjazdy zagraniczne, praca w salonach fryzjerskich czy kosmetycznych oraz prowadzenie sprzedaży online. Wykrycie takich nadużyć skutkuje utratą prawa do zasiłku oraz koniecznością jego zwrotu.
ZUS konsekwentnie kontynuuje działania mające na celu weryfikację zasadności zwolnień lekarskich, co ma na celu ochronę środków publicznych i zapewnienie, że są one wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem. Dzięki temu system ubezpieczeń społecznych może funkcjonować bardziej efektywnie.
