Udar mózgu jest jednym z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych na świecie, będąc trzecią najczęstszą przyczyną śmierci oraz głównym powodem niepełnosprawności wśród dorosłych. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), każdego roku około 15 milionów osób doświadcza udaru, z czego 5 milionów umiera. Światowy Dzień Udaru Mózgu, obchodzony 29 października, został ustanowiony przez Światową Organizację Udaru Mózgu w celu zwiększenia świadomości na temat tej poważnej choroby.
Kluczowe przyczyny i czynniki ryzyka
Chociaż udar mózgu zazwyczaj dotyka osoby powyżej 40. roku życia, również młodsi pacjenci mogą być zagrożeni, szczególnie ci z nadciśnieniem tętniczym. Udar może również wystąpić u dzieci, zwłaszcza tych z niedokrwistością sierpowatokrwinkową. Nadciśnienie tętnicze oraz palenie tytoniu to kluczowe modyfikowalne czynniki ryzyka. Odpowiednia kontrola ciśnienia tętniczego może potencjalnie uratować życie czterech na dziesięciu pacjentów z udarem. Ponadto, blisko 40% zgonów związanych z udarem u osób poniżej 65. roku życia ma związek z paleniem papierosów.
Zmiany w liczbie przypadków udarów
W krajach rozwiniętych obserwowany jest spadek liczby udarów, co można przypisać lepszej kontroli nad ciśnieniem tętniczym i zmniejszeniu liczby palaczy. Mimo to, starzejące się populacje przyczyniają się do ogólnego wzrostu przypadków. Na Mazowszu liczba udarów utrzymuje się stabilnie. W 2022 roku udzielono pomocy medycznej ponad 10 tysiącom pacjentów z udarem, a liczby te w kolejnych latach nieznacznie się zmieniały.
Identyfikacja objawów udaru mózgu
Wczesne rozpoznanie udaru mózgu jest kluczowe dla skutecznego leczenia. Objawy, na które należy zwrócić uwagę, to:
- opadanie kącika ust,
- problemy z mówieniem,
- niewyraźne widzenie,
- osłabienie jednej strony ciała,
- zawroty głowy i utrata równowagi,
- silny ból głowy z możliwymi nudnościami.
Szybka reakcja jest kluczowa. W przypadku podejrzenia udaru, konieczne jest natychmiastowe skontaktowanie się z lekarzem. Nawet jeśli objawy ustąpią, mogą one zwiastować nadchodzący udar, wymagający pilnej interwencji medycznej.
Wpływ ekonomiczny i społeczny
Udar mózgu stanowi duże wyzwanie dla systemów opieki zdrowotnej i gospodarki. Koszty związane z leczeniem i opieką nad pacjentami po udarze są znaczne, wpływając również na produktywność zawodową. Około 20% osób po fazie ostrego udaru wymaga stałej opieki, a 30% potrzebuje wsparcia w codziennych czynnościach.
W województwie mazowieckim problem wysokiej liczby udarów mózgu wskazuje na potrzebę kontynuowania działań edukacyjnych i profilaktycznych w celu zmniejszenia ryzyka występowania tego schorzenia.
Podsumowując, mimo postępów w przeciwdziałaniu udarom mózgu, wciąż istnieje pilna potrzeba zwiększenia świadomości społecznej na temat czynników ryzyka oraz objawów tej choroby. Działania edukacyjne i profilaktyczne są kluczem do redukcji liczby przypadków oraz zmniejszenia obciążenia systemów opieki zdrowotnej.
Źródło: Urząd Miasta Płocka
